TÜRKİYE’DE KAYITDIŞI EKONOMİ İLE MÜCADELEDE KAMU KURUMLARINA YAPILAN ÖDEMELERDE NAKİT İŞLEMİNİN KALDIRILMASI VE BANKA KARTLARININ FONKSİYONU

Özet

Kayıtdışı ekonomiyi asgari düzeye indirmek bir devletin temel görevleri arasında yer almalıdır. Devletin ekonomiye ve mali politikalarına hâkimiyeti bir ulusun bekasının uzun süre garanti altına alınmasını ifade etmektedir.  Bu çalışmada Türkiye’nin kayıtdışı oranının yüksek olması nedenleri  ve yarattığı sorunlar üzerinde araştırılma yapıldı. Bu problemin Sosyal - Ekonomik yönü ve  Sosyal Politika bağlamında değerlendirme yapılarak ,yapay zeka yöntemi  ve nakit para akımının da yapılacak değişikliler ile çözüm önerilmektedir.  Bu çalışmada hipotezimiz: Türkiye’de nakit akımındaki değişiklikler ve nakdin kamu kurumlarından tediye veya tahsilat aracı olarak kaldırılması kayıtışı onaranını azaltır mı? Sorusana  Amerika’da yapılan  alan çalışması , kaynak taraması ve teorik çalışmalar,  kayıtdışının azalması yönünde   hipotezi desteklemektedir. Günümüzde bilgisayar ve dijital teknolojinin hızla gelişmesi ve bunlarla birlikte robotların, yapay zekanın ve güdümlü  biyo-teknik ve kimyasal ciplerin  de gelişmesi ve uygulanmasıyla Endüstri 4.0 dan Endüstri 5.0 geçişin işaretleri  olmaktadır. Ülkelerin teknolojik ve dijital bilgi üstünlüğüne sahip  olma  zorunluluğu, ekonomik ve siyasi gücün, bağımsızlığın bir gereği olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde banka kartları kullanım oranında önemli bir gelişme kaydedilmiş olmakla birlikte mali açıdan, banka kartlarının olumlu fonksiyonlarından yeterince faydalanılamadığı tespit edilmiştir.  Nakit ödeme sisteminin değiştirilerek banka kartı, EFT, havale vb. sistemlerin ödeme işlemlerinde kullanılmasıyla kayıtdışı  ekonomi ile mücadelede önemli mesafeler alınabilir. Bu yönde kamu kurumlarından nakit işlemlerin tamamen kaldırılması, tediye - tahsilat işlemlerinin belgeye dayalı olarak yürütülmesi gerekmektedir. Böylece devletin egemen olduğu ekonomik ve mali yapılar, uzun dönemde  bu sorununun çözümü bakımından büyük önem taşımaktadır. Zira güçlü ekonomik ve mali yapılara sahip olmayan devletlerin,  varlıklarını  ve ekonomik bağımsızlıklarını sürdürebilmelerinde  sorunlar yaşamaktadırlar.