YAŞLILARIN RUH SAĞLIĞININ İNCELENMESİ

Özet

Bu çalışmanın amacı bazı sosyo-demografik değişkenlere göre İzmir’deki yaşlıların ruh sağlığını incelemektir. Örneklem grubu, araştırmaya gönüllü olarak katılan 118 (75 kadın ve 43 erkek) yaşlı bireyden oluşturulmuştur. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Ruh Sağlığı Sürekliliği Ölçeği-Kısa Formu (Mental Health Continuum-Short Form) kullanılmıştır. Veriler ruh sağlığı toplam puanına göre bağımsız örneklemler için t testi ve tek yönlü varyans analizi ANOVA kullanılarak analiz edilmiştir. Yaşlıların cinsiyetine göre (t (116) = 0.010, p = .320) ve yaşlarına göre (F (2,115) = 1,066, p = 0,348) ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Yaşlıların sosyal güvencelerine göre ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (F (3,114) = 3.524, p = .017) farklılıklar olduğu saptanmıştır. Sosyal güvenceye göre Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı olanların ruh sağlığı puanları (x=45,43) diğerlerinden daha yüksek bulunmuştur. Bunu sırasıyla, Bağ-Kura bağlı olanlar (x=44,26), Emekli sandığına bağlı olanlar (x= 39,1852) ve hiçbir sosyal güvencesi olmayanlar (x= 34,15) izlemektedir. Yaşlıların boş zaman etkinliklerine göre ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (F (2,115) =3,035; p=0,050) farklılıklar olduğu görülmüştür. Boş zamanlarını ibadet ederek geçirenlerin ruh sağlığı puanları diğerlerinden daha yüksek (x= 45,04) bulunmuştur. Bunu sırasıyla arkadaş sohbetleriyle geçirenler (x= 44,79) ve televizyon seyrederek geçirenler (x=38,92) izlemektedir. Yaşlıların istediklerini yiyip yiyememelerine göre ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (t(116 ) = 5.331, p = .00)  bir farklılık olduğu görülmüştür. İstediklerini yiyebilen yaşlıların ruh sağlığı puan ortalaması (x=47,19), istediğini yiyemeyenlerin puan ortalamasından (x=35,07) daha yüksektir.  Yaşlıların iyi yaşama-yaşayamama durumlarına göre ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (t(116) = 1,691, p =  0,093) farklılıklar olmadığı   bulunmuştur. Yaşlıların kendilerini mutlu hissedip hissetmemelerine göre ruh sağlığı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (t(116 ) = 2.820, p = .008) farklılıklar olduğu görülmüştür. Mutluyum diyen yaşlıların ruh sağlığı puan ortalaması (x= 44,62), mutsuzum diyenlerin puan ortalamasından (x=35,31) daha yüksektir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar psikolojik danışmanlık açısından tartışılmıştır.