Sosyal Bilimlerde Akademik Çalışmalar Dergisi/ Journal of Academic Studies in Social Sciences

Avrupa Birliği ve Türkiye’de Kadın İstihdamının Özel Politika Gerektiren Hususlar Çerçevesinde Karşılaştırılması

2025-07-07T09:31:33+00:00

Bu çalışmanın amacı, günümüz dünyasının gelişen ve değişen iş yaşamında Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’de kadın istihdamını özel politika gerektiren hususlar çerçevesinde karşılaştırmaktır. Son otuz yılda Avrupalı kadınların işgücüne katılma oranı sürekli artış gösterirken ülkemizde 1950’lerden 2003 yılına kadar sürekli olarak düşmüştür. 1995 yılından itibaren yürürlüğe sokulan özel politikalar ve iş güvenliği tedbirleri geçtiğimiz 20 yıllık süre zarfında beklenen sonucu verememiş, Türkiye kadın istihdamı konusunda Avrupa Birliği Üyesi ülkelerin oldukça gerisinde kalmıştır. Bu çalışmada, Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’de özel politika gerektiren hususlar olarak ebeveyn izinleri, emzirme kolaylıkları ve çocuk bakım hizmetleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Sonuç olarak, kadın istihdamına yönelik negatif tutumun değiştirilebilmesi için işletmelerde kadın yöneticilerin daha fazla istihdam edilmesine yönelik ek düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu, özel durum gerektiren politikaların eğitim programları ile desteklenmesi gerektiği, özel politika ve iş güvenliği tedbirleri nedeniyle oluşan maliyetlerin işveren yerine devlet tarafından karşılanması, kadınların eğitim düzeyinin artması ile düşmesi beklenen doğurganlık hızının yenilenme oranının altında düşmesini engellemek için ilave teşviklere ihtiyaç duyulduğu değerlendirilmiştir.

İLAÇ PAZARLAMA FAALİYETLERİNİN ETİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

2025-07-07T13:53:11+00:00

İlaç Pazarlama Faaliyetlerinin Etik Açıdan Değerlendirilmesi” adlı çalışma sağlık sektöründe karşılaşılan problemleri belirlemek ve bu problemleri çözmeye yönelik önerilerde bulunmak amacıyla yürütülmüştür.

Çalışmanın örneklemini Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan 280 hekim oluşturmaktadır. Katılımcılara ilaç pazarlama faaliyetlerini etik açıdan değerlendirdikleri ölçek ve ilaç pazarlama faaliyetleri ile ilgili olarak duyulan veya bilinen davranış ve uygulamalar ölçeği gibi 4 bölümden oluşan anket uygulanmıştır. Araştırmanın modeli olarak nedensel-karşılaştırmalı desen kullanılmıştır. Kolmogorov-Simirnov ve Shapiro-Wilk normal dağılım testi yapılmıştır. Bu testler sonucunda normal dağılım gerektirmeyen non-parametrik yöntemler kullanılmıştır. Grup farklılığı analizlerinde, iki grup için t testi yerine non-parametrik karşılığı olan ve 2’li grup için uygunluk gösteren Mann-Whitney-U testi kullanılmıştır. İkiden fazla grup için Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. Anlamlı farklılıkların kaynağının belirlenmesinde ortalama sıra (mean rank) değerlerine bakılmıştır ve ayrıca ortalama değerleri verilmiştir.

Belirli bir ilacın reçete edilmesi karşılığında herhangi bir menfaat sağlamak konusundaki önermemizi hekimlerin büyük bir çoğunluğu etik bulmadıklarını ifade etmişlerdir. “İlaç firmaları tarafından verilen numune ilaçları yoksul hastalara kullanıyorum” önermesine hekimlerin yine çoğunluğu bu pazarlama stratejisinin genel toplum sağlığına faydalı olduğu görüşünü bildirmişlerdir. Çalışmamızın gelecekteki çalışmalara ışık tutacağı ve ilaç pazarlaması konusunda sağlık çalışanları, ilaç üretimi yapan kurum ve kişileri bilinçlendirebileceği düşünülmektedir.

ÖRGÜTSEL GÜVENİN ÇALIŞANLARIN İŞ TATMİN DÜZEYLERİNE ETKİSİNDE ÖRGÜT KÜLTÜRÜNÜN ARACI ROLÜ VE BUNA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

2025-07-25T18:08:10+00:00

Örgütlerin sürdürülebilir başarısı ve rekabet gücünün artırılması sürecinde, çalışanların örgüte olan güven düzeyleri, işlerine yönelik tatmin algıları ve örgüt içinde hâkim olan kültürel yapı kritik birer faktör olarak ön plana çıkmaktadır. Son yıllarda örgütsel davranış literatüründe yoğun ilgi gören bu kavramlar, iş gücünün motivasyonu, verimliliği ve bağlılığı ile doğrudan ilişkilendirilmekte; yönetim uygulamaları açısından stratejik bir önem arz etmektedir. Özellikle çalışanların örgüte duyduğu güvenin hem bireysel hem de örgütsel çıktılar üzerindeki etkisi, örgütsel güveni araştırmaların odak noktası haline getirmiştir.

Bununla birlikte, çalışan davranışlarını şekillendiren ve kurumsal yapının temelini oluşturan örgüt kültürü, söz konusu güven-tatmin ilişkisini etkileyen aracı bir unsur olarak değerlendirilmekte ve örgütlerin iç dinamiklerini anlamada bütüncül bir çerçeve sunmaktadır. Bu bağlamda, yönetsel uygulamaların başarısı, yalnızca güven inşa etmekle değil, aynı zamanda bu güveni besleyecek ve sürdürecek güçlü bir örgüt kültürü oluşturmakla da doğrudan ilişkilidir.

Bu araştırmanın amacı, örgütsel güvenin çalışanların iş tatmin düzeylerine etkisinde örgüt kültürünün aracı rolünün incelenmesidir. Araştırma, İstanbul Avrupa Yakasında faaliyet gösteren vakıf üniversitesi çalışanları ile gerçekleştirilmiş olup, üç temel yapı taşını oluşturan değişkenler arasındaki nedensel ilişkiler ortaya konmuştur. Elde edilen bulgular, örgütsel güven ile örgüt kültürü ve iş tatmini arasında anlamlı pozitif ilişkiler bulunduğunu göstermiş; özellikle örgüt kültürünün bu ilişkide tam bir aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir.

Türkiye’de Kabin Hizmetleri Üzerine Yapılan Bilimsel Çalışmalara Genel Bir Bakış

2025-10-11T17:34:32+00:00

Bu çalışma ile Türkiye’de kabin hizmetleri çalışanlarına yönelik gerçekleştirilen akademik araştırmaların bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Literatürde yer alan çalışmalar, kabin memurlarının eğitim ihtiyaçları, duygusal zekâ, iletişim becerileri, empati, psikolojik sağlamlık, liderlik stilleri, iş tatmini, tükenmişlik, örgütsel destek, iş-aile çatışması, estetik emek ve nepotizm gibi çeşitli bireysel ve örgütsel faktörleri ele almaktadır. Elde edilen bulgulara göre, kabin hizmetleri çalışanlarının performansı, memnuniyeti ve mesleki bağlılığı üzerinde kişisel yetkinliklerin, örgütsel uygulamaların ve liderlik yaklaşımlarının önemli etkileri bulunmaktadır. Ayrıca, iş yaşam dengesi ve örgütsel sessizlik gibi konuların da çalışan refahı ve hizmet kalitesi açısından dikkate alınması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu bağlamda, mevcut literatür taraması hem alan yazınındaki temaları belirlemekte hem de gelecekte yapılacak araştırmalara yol gösterici bir kaynak sunmaktadır.

Yapay Zekâ Destekli PR Mesajlarının Duygusal Etkisi ve Algı Yönetimi: Ekonomi Politik Bir Değerlendirme

2025-07-04T10:15:43+00:00

Bu çalışma, yapay zekâ destekli halkla ilişkiler (PR) mesajlarının duygusal etkilerini ve bu etkiler üzerinden yürütülen algı yönetimi stratejilerini ekonomi politik bir çerçevede değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yapay zekâ teknolojilerinin halkla ilişkiler alanına entegrasyonu, yalnızca teknik bir dönüşüm değil, aynı zamanda bireylerin algı, duygu ve davranışlarını şekillendirmeye yönelik ideolojik bir aygıt olarak da işlev görmektedir. Çalışma, Eva Illouz’un duygusal kapitalizm kavramı, Zuboff’un gözetim kapitalizmi yaklaşımı ve Mosco’nun iletişimin siyasal ekonomisi kuramı gibi kuramsal çerçevelerden yararlanarak, yapay zekânın iletişimdeki egemenlik biçimlerini analiz etmektedir. Sonuç olarak, yapay zekâ destekli PR uygulamalarının, rıza üretimi, duygusal yönlendirme ve tüketici davranışı üzerinden bir hegemonya alanı inşa ettiği; bu yapının ise demokratik iletişim yapıları açısından etik ve politik sorunlar barındırdığı ortaya konmuştur. Çalışma, iletişim alanında yapay zekâ teknolojilerine yönelik eleştirel, disiplinler arası ve etik temelli yaklaşımların geliştirilmesi gerektiğini savunmaktadır.