Journal of Management Theory and Practices Research

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARININ KURUMSAL PERFORMANSA ETKİSİ

Ahmet KAYA- Menekşe ŞAHİN — Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Son birkaç on yıldır yükseköğretim kurumları, öğrenci kayıtlarındaki hızlı artış, finansman sıkıntısı, mezunların kalitesinin düşmesi ve üniversiteler arasındaki artan rekabetten kaynaklanan birçok baskı ve zorlukla karşı karşıya kalmıştır. Bu tür zorluklar ve sorunlar, birçok yükseköğretim kurumunu öğrencilerine nasıl hizmet sunduklarını gözden geçirmeye, verimlilik ve kaliteyi artırmaya yönelik iyileştirme süreçlerini geliştirmenin yollarını keşfetmeye teşvik etmiştir. Yükseköğretim kurumları, hizmetlerde ve idari prosedürlerde iyileştirme ve kalite ihtiyacına yanıt olarak toplam kalite yönetimi (TKY) süreçlerini kullanmaya başlamışlardır. Bu çalışma, yükseköğretim kurumlarında toplam kalite uygulamalarının kurumsal performans üzerindeki etkilerini analiz etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda TKY bileşenlerinin kurumsal performans ilişkisi bir kamu üniversitesinde yapılan anket uygulamasına dayalı veriler aracılıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre;TKY kritik bileşenlerinin (liderlik, vizyon, ölçme ve değerlendirme, süreç kontrolü ve iyileştirme, program tasarımı, çalışan katılımı, tanıma ve ödül, eğitim ve öğretim, öğrenci odaklılık ve diğer paydaşların odak noktası) tümü ile kurumsal performans arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre, vizyon ve eğitim-öğretim ile ilgili kriterlerin kurumsal performansla daha güçlü bir korelasyona sahip olduğu görülmüştür

EKONOMİK KRİZ: PANDEMİ DÖNEMİNDE TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI

Neslihan KOÇ- Şeyda ARMUT — Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Ekonomik kriz, ekonomik durgunluğun ve gerilemenin aşırı düzeyde olması neticesinde ekonomik aktivitede uzun süreli bir yavaşlama ve üretimde önemli bir düşüş olmasıdır. Tipik olarak bir krizin sonuçları olarak şirket iflasları, banka başarısızlıkları, kabul edilebilir düzeyin çok üzerinde işsizlik ve enflasyon ile yoksulluk sayılabilir. Ekonomik krizin sebep olduğu tüm bu negatif şartlardan en çok reel sektör ve tüketiciler etkilenmektedir. Kriz dönemlerinde özellikle tüketicilerin temkinli tüketim davranışları, fiziki sektörde kapasite azalmasına yol açarak işsizliğin artmasına ve gelirin azalmasına yol açmaktadır. Bu bağlamda kriz, tüketim seviyesini olumsuz etkilemekte ve krizin derinleşmesine neden olmaktadır. Covid-19 salgını da dünyayı etkisi altına alan ve ekonomik krizi tetikleyen bir krizdir. Pandeminin tüketime etkisi, hem tetiklediği ekonomik kriz ortamı hem de sosyal yaşamda ortaya çıkan sosyal mesafe, sokağa çıkma yasakları gibi kısıtlamalar sonucu ortaya çıkmaktadır. Pandemiyle birlikte değişen tüketim alışkanlıklarının ortaya konulmasını amaçlayan bu çalışma, tüketim harcamalarının değişen bileşimlerini ele almaktadır.

ÖĞRETMENLERDE MENTAL İYİ OLUŞ VE ETİK DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ

Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Bu araştırma, öğretmenlerin mental iyi oluş ve etik davranışlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve etik davranışların öğretmenlerin mental iyi oluş düzeyini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul Arnavutköy, Başakşehir ve Sultangazi ilçelerinde faaliyet gösteren farklı kamu okullarında görev yapan 150’si kadın (%63,3) ve 87’si erkek (%36,7) olmak üzere 237 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin analizinde regresyon ve korelasyon analiz deseni kullanılmıştır. Etik davranışların mental iyi oluşu yordamada düzeyini belirlemek için standart çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda; etik davranışlar ve mental iyi oluş arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Ayrıca etik davranışların mental iyi oluşu anlamlı bir şekilde yordadığı görülmüştür. Araştırmada elde edilen bu bulgulara uygun olarak önerilerde bulunulmuştur.

TEK EBEVEYNLE YAŞAMANIN ÇOCUK VE ERGENLERE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Şuheda ÖZBEN — Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Bu çalışmanın amacı, tek ebeveynle yaşamanın çocuk ve ergenlere etkilerini incelemektir. Çalışma literatür taramasıyla yapılmıştır. Tek ebeveynlik, çocuk ve ergen üzerinde önemli etkiler yapmaktadır. Gelecek kuşakların sosyal, ekonomik, kültürel, iletişimsel, bilimsel- teknolojik değişimlere uyum sağlayabilmesi ve küresel ısınma, iklim değişiklikleri, şehirleşme, nüfus yoğunluğu, göç gibi sorunlara çözüm bulabilmesi için sağlıklı bireyler olarak yetişmeleri ve psikolojik dayanıklılığa sahip olmaları önemlidir. Bu bağlamda tek ebeveynle yaşayan çocuk ve ergenlerin incelenmesi ihtiyacı doğmuştur. Boşanma, ayrı yaşama, terk edilme, farklı bir şehir ya da ülkede çalışma nedeniyle uzun süren ayrılıklar, ölüm gibi nedenlerle çocuklar tek ebeveynle birlikte yaşamak durumunda bırakılmaktadır. Genç yaşta evlilik, düşük eğitim düzeyi, ebeveynin boşanmış olması, evlilik öncesi bebek sahibi olmak, iletişimsizlik, sosyal, ekonomik ve kültürel farklılıklar boşanmada artışa yol açan faktörlerdendir. Boşanma sadece anne-babaları değil çocukları ve ailenin diğer bireylerini de etkilemektedir. Boşanmanın etkisi çocuğun yaşına, gelişim özelliklerine, anne- babası ve yakınlarıyla olan ilişkisine göre farklılaşmaktadır. Okul öncesi çocuklarda regresyon (parmak emme, yatağı ıslatma, anne-babaya vurma, sevilen bir oyuncağa ya da nesneye bağlanma, yapışma), emosyonel gereksinimlerde artma, bağımlılık, agresyon, korku, kaygı, üzüntü, öfke ve uyku sorunları… gözlenebilmektedir. Okul çağında ise öfke patlamaları, karşı gelme, suç işleme, okul başarısızlığı ve okuldan kaçma gibi problemler ortaya çıkabilmektedir. Anne babası boşanmış 155 ergenle yapılan bir araştırmada, boşanmış (x=21,589), geçimsiz (x=27,13) ve geçimli (x=20, 95) ailede yaşayan ergenlerin benlik değeri puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı (p<0.01) farklılıklar olduğu (F (4,425) = 13.679, p = .000) saptanmıştır. Boşanmış ve geçimsiz ailede yetişen ergenlerin, geçimli ailelerin çocuklarına göre benlik değeri daha düşüktür. Geçimsiz ailede yaşamak, boşanmış aileye göre çocukların benlik değerini daha çok olumsuz yönde etkilemektedir. Geçimli aile çocuklarının benlik saygısı, insanlara güvenme, ana baba ilgisi puanları, diğerlerinden daha yüksek; depresif duygulanım ve psişik izolasyon puanları daha düşüktür (p<0.5). Tek ebeveynle yaşayan 309 ergenin sosyal beceri puanlarının karşılaştırıldığı bir araştırmada; sinemaya gidenlerin (293,61), gitmeyenlerden (279,28; t(307) =4,53, p = .000 ), tiyatroya gidenlerin (x= 303,58), gitmeyenlerden (x=285,00; t(307) =4,57, p = .000 ), konsere gidenlerin (x=299,20), gitmeyenlerden (x=285,02; t(307) =3,82, p = .000 ), kafeteryaya gidenlerin (x=296,00), gitmeyenlerden (x=281,71; t(307) =4,64, p = .000 ) sosyal beceri puanları daha yüksektir. Bilgisayarda oyun oynayanların (x=284,04), oynamayanlara (x=291,71) göre (t(307) = -2,43, p = .01 ) sosyal beceri puanları daha düşüktür. Aralarındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlıdır (p<.01). Bu verilere göre tek ebeveynle yaşamanın etkileri, psikolojik danışma ve aile danışmanlığı açısından tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE DÖNÜŞÜM: İŞ YERİNDEN BAĞIMSIZ ÇALIŞMA VE DİJİTALLEŞME

Sinem SÖNMEZ- Nurdan KALAYCI — Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Dijitalleşen dünya ve iş süreçleriyle birlikte insan kaynakları yönetimi de değişim ve dönüşüm içerisine girmiştir. Bu değişim insan kaynakları yönetiminin tüm fonksiyonlarında görülmektedir. Bunların başında iş yerinden bağımsız çalışma gelmektedir. İş yerinden bağımsız çalışma, diğer bir değişle uzaktan çalışma, dünyayı etkileyen pandemi dönemi ile önemini arttırarak işletmeler tarafından benimsenmiştir. Ev ve ev dışında internet imkânının olduğu farklı yerlerden çalışma imkânını sunan bu yeni iş modeli için işletmelerin teknolojik altyapısının oluşturulması gerekmektedir. Bu da dijitalleşmenin işletmeler açısından önemini göstermektedir. Hazırlanan bu çalışma ile insan kaynakları yönetiminin dönüşümü bahsedilen olgular ekseninden anlatılmak istenmiştir. Bu amaçla önce iş yerinden bağımsız çalışma ve dijitalleşme kavramları değerlendirilerek ele alınmıştır. Araştırma türünde ele alınan çalışma ile önemi artan iş yerinden çalışmanın insan kaynakları yönetiminde dijitalleşme aracılığı ile nasıl geliştiği anlatılmak istenmiştir. Bu şekilde gelecekteki çalışmalar açısından önemli bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEĞİN ÇALIŞANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: ÇANKIRI’DAKİ SAĞLIK KURULUŞLARI ÖRNEĞİ

Gönül GÜL EKŞİ — Mon, 26 Dec 2022 00:00:00 +0000

Çalışanların görevlerini etkili bir şekilde yerine getirmesinde ve dolayısıyla örgütsel amaçlara ulaşmasında çalışanların, yöneticilerinden gördüğü desteği rolü oldukça önemlidir. Örgütsel destek; örgüt çalışanlarının örgüte yaptıkları katkılara değer verilmesi ve çalışanların emeklerinin karşılığında ödüllendirilmesidir. Örgütsel destek; çalışanların verimliliğinin, performansının ve işe bağlılığının artmasına yardımcı olduğu gibi işten ayrılma niyet ve devamsızlık gibi üretkenlik dışı davranışlarında azalmasına katkıda bulunur. Çalıştığı örgütten beklediği desteği alan kişi daha istekli ve işine bağlı olacaktır. Böylece yaptığı işte performansı artacak, daha mutlu ve huzurlu çalışacaktır. Bu çalışmamızda örgütsel desteğin çalışanın motivasyonu üzerine etkileri ele alınmıştır. Çalışma örgütsel destek ve algılanan örgütsel desteğe ilişkin literatür bölümü ve Çankırı ilindeki iki sağlık kuruluğuna yapılan niceliksel analiz ve sonuçlarını içeren yöntem bölümünden oluşmuştur. Sonraki bölümde konuyu daha somut olarak açıklayabilmek için; çalışmada yapılan anket değerlendirilmiştir. Örgütsel desteğin örgüt çalışanlarının motivasyonu üzerindeki etkilerini ortaya koyabilmek amacıyla Çankırı ilindeki iki sağlık kuruluğuna anket yapılmıştır. Bu iki sağlık kuruluşunun çalışanlarına ayrı ayrı günlerde, birebir görüşme yapılarak anket uygulanmıştır. Sonuçta; ankete dâhil olan iki kurumun çalışanları verdikleri cevaplar doğrultusunda değerlendirilmiştir.